01/05/2017 - Đăng bởi : Ngô Thị Mỹ Hạnh
Gothic xuất hiện ở châu Âu (chủ yếu là Pháp) khoảng thế kỷ XVI. Ban đầu, Gothic gắn liền với thiết kế các nhà thờ với vẻ bí ẩn và lạ lẫm. Đến thế kỷ XVIII, thì phong cách kiến trúc này bắt đầu phát triển mạnh ở châu lục này và tiếp tục được áp dụng khi thiết kế các trường đại học, đầu thế kỷ XX.
Bạn có biết kiến trúc Gothic là gì không ?
Ra đời sau kiến trúc Roman, kiến trúc Gothic (hay còn gọi là Francigenum Opus, nghĩa là tác phẩm của người Pháp), bắt đầu phát triển từ nửa sau thời Trung cổ ở Tây Âu. Kiến trúc Gothic được thể hiện rõ rệt nhất và đẹp nhất trong các nhà thờ lớn, trong các thánh đường và một số các công trình dân dụng. Nhiều mẫu kiến trúc nhà thờ còn lại đến ngày nay. Trong số chúng, ngay những công trình nhỏ nhất cũng mang vẻ đẹp đặc trưng phần vì không có 2 công trình kiến trúc Gothic nào lại giống hệt nhau.
Đặc điểm tiêu biểu nhất của kiến trúc Gothic là mái vòm và đầu nhọn. Phong cách này nhấn mạnh vào những hình khối theo chiều thẳng đứng, và tập trung vào những hệ cột mảnh, trần cao mở rộng với sự kết hợp của những vật liệu như kính. Nhờ kiến trúc mái vòng cung và có đầu nhọn, cộng với hệ thống cửa sổ kính rộng nên những ngôi nhà theo kiến trúc này có nhiều ánh sáng.
Điểm đặc trưng của kiến trúc Gothic
Nhà thờ mang phong cách Gothic có chiều cao lớn từ 38-42m, riêng tháp lấy ánh sáng cao đến 60m, cửa sổ kính màu ở mặt đứng có thể lớn tới 8-12m.
Mặt đứng phía Tây (mặt chính) của kiến trúc nhà thờ Gothic tuân theo những chế định nhất định, từ dưới lên trên được chia làm ba phần (ba tầng): phần dưới cùng là cửa, thường có ba hốc cửa rất sâu (chiều sâu của hốc có thể chiếm hẳn một bước nhà), phần giữa ở chính giữa cửa sổ tròn to bằng kính màu được tô điểm như những bông hoa hồng, phần trên cùng là hành lang và hai tháp chuông.
Kết cấu nhà thờ Gothic là một trong những sáng tạo đặc biệt nhất, tạo cho kiến trúc nhà thờ những ưu việt và vẻ đẹp đặc biệt, mà trước đó các hệ thống kết cấu, kể cả những nền kiến trúc phát triển cao như La Mã cổ đại, chưa đạt được.
Hệ thống kết cấu nhà thờ Gothic là một hệ thống không gian lớn, dùng khung chịu lực, tách biệt rõ rệt giữa kết cấu chịu lực và kết cấu ngăn cách, với những thành phần chính tính từ đổ mái xuống là: vòm mái hình múi có sống, cuộn nhọn, cột và cuộn bay. Hệ thống đã tạo cho kiến trúc những không gian mệnh mông, khoáng đạt và một khung cảnh nội thất nhẹ nhàng, tràn ngập ánh sáng.
Trong các công trình kiến trúc Gothic, khi xây dựng vòm mái bằng hình chữ nhật, thông thường người ta gập mái cong hai chiều rất phức tạp, như vậy khi mặt chiếu bằng của nó là hình chữ nhật, chiều cao của cuốn vẫn bằng nhau, nên xử lý kiến trúc vòm có múi đơn giản hơn rất nhiều.
Cuốn bay là một thành phần quan trọng của hệ thống kết cấu nhà thờ Gothic, chia sẻ với cột tải trọng của vòm, làm giảm tiết diện của cột kiến cho công trình có thể mở cửa sổ lớn được và làm cho đường nét kiến trúc thêm thanh thoát.
10 Công trình kiến trúc Gothic tiêu biểu
Tòa thị chính Oudenaarde: Tòa thị chính lộng lẫy tuyệt đẹp tọa lạc tại thành phố Oudenaarde, Bỉ. Kiệt tác này do kiến trúc sư Hendrik Van Pede thiết kế và được xây dựng từ năm 1526-1537. Đây là điểm đến cho nhiều du khách yêu lịch sử và khám phá tòa nhà cổ.
Lâu đài Burg Rheinstei: Lâu đài oai vệ đứng sừng sững trên 1 sườn đồi ở Đức. Kỳ quan này được đánh giá vượt tầm các công trình Gothic cùng thời. Lâu đài được xây dựng từ năm 1316 đến năm 1317. Đến năm 1794, nó được hoàng tử Prince Fredrik của Persia mua và tu sửa lại. Ông đã sống ở đây cho tới năm 1863.
Nhà thờ Chartres: Nhà thờ được biết đến như nhà thờ Đức Bà Chartres. Đây là nhà thờ Thiên chúa giáo thời kỳ Trung cổ của người Roman nằm ở Pháp. Phần lớn nhà thờ được xây dựng từ năm 1194 đến năm 1250 và vẻ đẹp của nó vẫn được bảo tồn tới ngày nay. Mặc dù vào thế kỷ 13, công trình kiến trúc Gothic này được trùng tu và có 1 số thay đổi nhỏ, nhưng nó vẫn giữ được kiến trúc cơ bản ban đầu. Đây là khu di tích hấp dẫn khách du lịch và vô số tín đồ Thiên chúa giáo.
Nhà thờ Wesminster Abbey: Được biết đến như nhà thờ quần thể St Peter ở Wesminster, đây là công trình kiến trúc gần như mang hoàn toàn phong cách Gothic và là một trong những công trình tôn giáo nổi bật ở London, Anh. Nhà thờ được xây dựng theo yêu cầu của Vua Henry III vào năm 1245 nhằm chuẩn bị cho nơi an nghỉ của vua. Đến nay, 15 đám cưới hoàng gia đã được tổ chức tại đây. Công trình kiến trúc Gothic này đã chứng kiến nhiều thăng trầm lịch sử và nhắc nhở chúng ta về lịch sử của thủ đô London.
Nhà thờ St.Vitus: Nhà thờ là công trình rãnh máng tiêu biểu của kiến trúc Gothic. Nhà thờ St.Vitus đẹp hơn bất cứ lời miêu tả nào về nó. Đây là nhà thờ đáng ngưỡng mộ nhất và quan trọng nhất ở nước Pháp. Nó nằm kế bên lâu đâì Prague và lăng mộ của hoàng đế Holy Roman và những vị vua của Bo-hem.
Nhà thờ Burgos: Đây là công trình kiến trúc Gothic Tây Ban Nha được xây dựng từ năm 1221 đến năm 1567 theo phong cách Gothic của Pháp. Sau này, vào thế kỷ 15,16 nhà thờ được thiết kế thêm cả phong cách Phục Hưng. Nhà thờ có nhiều biểu tượng về 12 vị sáng lập ra tôn giáo và những nhà thờ của Condestable. Nhà thờ được công nhận là di sản thế giới vào cuối năm 1984.
Nhà thờ Cologne: Nhà thờ được xây dựng từ năm 1248 tới năm 1473 và phần còn lại được hoàn thành vào thế kỷ 19. Thánh đường Cologne là nhà thờ Thiên Chúa giáo của người Roman, nằm ở Cologne Đức. Công trình kiến trúc này là nhà thờ Gothic lớn nhất ở Bắc Âu với mặt tiền lớn nhất. Thiết kế của Thánh đường này gần như dựa trên nhà thờ Amiens. Bên trong nhà thờ, cả bốn bức tường bao quanh đều vẽ các câu chuyện thánh và lắp đặt kính màu. Nhà thờ có 5 quả chuông, trong đó có quả St.Peter 24 tấn là nặng nhất. Nhà thờ được công nhận là di sản thế giới vào năm 1996 và là điểm đến thu hút lượng khách du lịch đông nhất ở Đức.
Nhà thờ Antwerp: nhà thờ được biết đến như nhà thờ Đức Bà và là công trình kiến trúc Thiên chúa giáo Roman nằm ở Antwerp, Bỉ. Đây cũng là một trong những công trình kiến trúc Gothic nổi bật được xây dựng bắt đầu năm 1352 tới năm 1521, tuy nhiên nó vẫn chưa được hoàn thành. Nhà thờ Antwerp có nhiều tác phẩm của Peter Paul Rubens cũng như những họa sĩ như Otto Van Veen, Jacob de Backer và Marten de Vos. Nhiều người không biết rằng nhà thờ bị tàn phá do chiến tranh vào năm 1533, nên nó vĩnh viễn không được hoàn thành.
Lâu đài Mir: Lâu đài là bản mẫu ngoạn mục của kiến trúc Gothic ở thế kỷ 16, nằm trog khu vực Grodno và là một trong những điểm đến thu hút khách du lịch ở Belarus. Vua Duke Llinich đã cho khởi công xây dựng kiến trúc này từ đầu những năm 1500. Sau này, lâu đài được hoàn thành bởi Mikolay Radziwil - người chủ thứ hai. Do lâu đài Mir bị phá hủy trong suốt cuộc chiến Napoleon nên Mikolay Radziwil, sau khi mua lại tòa lâu đài phải bắt tay vào phục hồi trước khi truyền lại cho con ông tiếp tục sửa chữa. Gia đình ông tiếp tục sở hữu lâu đài Mir đến 1939.
